Thomas a Kempis (eigenlijk: Thomas van Kempen/Thomas Hemerken)

donderdag 18 april 2024

10) Over het vluchten van overtollige woorden


1. Schuw het gewoel der menschen, zooveel gij kunt: want het verhandelen van wereldsche gebeurtenissen is schadelijk, dan zelfs wanneer het met goede meening geschiedt. 

 Immers wij worden zoo licht door de ijdelheid aangetast en gevangen. 
 Ik wenschte al dikwijls gezwegen en niet onder de menschen verkeerd te hebben.
Hoe herken ik dit bovenstaande! Regelmatig wanneer ik gezellig met mensen gesproken heb, denk ik achteraf:
Heb ik het wel eerlijk gezegd? Zonder eigenbelang en enkel op Christus gericht? En heb ik echt geluisterd naar de beweegredenen van de ander? Of was mijn mening toch nèt even iets belangrijker, omdat ik zogezegd het goede bedoel en het beter weet? En als rechtzinnig gezien wil worden? 
Dan denk ik vaak achteraf:
Had ik maar gezwegen en niet onder de mensen geweest.

 Maar waarom spreken wij en onderhouden wij ons zoo gaarne met anderen, ofschoon wij nochtans zelden, zonder letsel voor ons geweten, tot de stilzwijgendheid wederkeeren.
 Daarom spreken wij zoo gaarne, wijl wij door die samenspraken van weerskanten zoeken getroost te worden, en ons hart, door verschillende gedachten bezwaard, willen lucht geven.
 En noch veel liever spreken en denken wij over dingen, waaraan wij gehecht en sterk verlangen, of waarin wij een tegenzin voelen.
Ook dit is herkenbaar! En voor jou? Wanneer ik in gesprek ben met anderen vind ik het zo fijn om erkenning en herkenning te ervaren! Dat mensen het met mijn gedachten en ideeën eens zijn. Of mijn verlangens of gevoelens goedkeuren. Anders gezegd: Streling van mijn ego!


2. Maar dikwijls, helaas! Zonder winst en baat. Want die uitwendige troost verhinderen niet weinig den inwendigen en goddelijken troost. 
Ja..., wanneer ik troost ervaar van mensen om mij heen, is die troost vaak van korte duur. Mijn aardse verlangens houden namelijk nooit op! Er is altijd wel nóg iets... Als ik afga van mijn gevoelens? Dan is het vandaag zus, en morgen zo... Veel rijker ben je wanneer je mag zeggen zoals in Spreuken 30:8 geschreven staat:
Houd valsheid en leugentaal ver van mij.
En: geef mij geen armoede of rijkdom, voorzie mij van het mij toegewezen deel aan brood.
 Daarom moet men waken en bidden, opdat de tijd niet zonder nut voorbijga.
 Indien u het spreken geoorloofd en dienstig is, zoo spreek altijd over dingen die stichten. 
 De verkeerde gewoonte, en de onachtzaamheid voor onzen voortgang, zijn de groote oorzaak dat wij onzen mond niet genoeg bewaken, 
Het staat zo prachtig verwoord in Psalm 141.


 Nochtans is een godvruchtige onderhoud over geestelijke dingen hoogst voordeelig tot onzen geestelijken vooruitgang; vooral onder menschen die met hetzelfde hart en denzelfden geest in God vereendigd zijn.
Lees je mee wat de psalmist zegt in Psalm 141
3 HEERE, zet een wacht voor mijn mond, behoed de deur van mijn lippen.
5. Slaat de rechtvaardige mij, het zal een gunst zijn, bestraft hij mij, het zal olie op mijn hoofd wezen, mijn hoofd zal het niet weigeren; dan nog is mijn gebed voor hen in al hun ellende.

Oefening:
Waken en bidden is het eenvoudig middel dat Jezus Christus, in
het Evangelie, aan eenen christen geeft om de zonde te vluchten, om aan de bekoring* te wederstaan, om zijne zaligheid te verzekeren. Weinig tot de schepselen en veel tot God spreken, de overtollige en nieuwsgierige gesprekken vermijden, zijne tong niet gebruiken dan om goede en nuttige dingen te zeggen, is een voortreffelijk middel om een inwendig mensch te worden, om de zuiverheid des harten en den vrede des gewetens te behouden, en om zich innig met God te vereenigen. Eene ziel die te veel met de menschen omgaat, die gansch wereldsch is en zich met beuzelingen ophoudt, vindt niet veel smaak in God, houdt zich niet veel met het gebed bezig en oefent weinig de meditatie, ofschoon deze dingen tot de zaligheid der christenen zoo voordeelig en zoo noodzakelijk zijn. Wat doet gij, verstrooide en dolende ziel, zegt de H. Augustinus, wanneer gij u door geschapene voorwerpen, door vergankelijke vermaken, door tijdelijke goederen tracht te voldoen? Zoek in u zelven, door de meditatie, het waarachtige en het Opperste Goed, hetgeen in u is en alleen u kan genoegen geven.

Jakobus schrijft ter bemoediging in zijn brief aan de stammen die verstrooid zijn in zijn eerste hoofdstuk:
Jakobus 1:
19 Zo dan, mijn geliefde broeders, ieder mens moet haastig zijn om te horen, maar traag om te spreken en traag tot toorn.
21. Leg daarom af alle vuilheid en elke uitwas van slechtheid en ontvang met zachtmoedigheid het in u geplante Woord, dat uw zielen zalig kan maken.
22. En wees daders van het Woord en niet alleen hoorders. Anders bedriegt u uzelf.
26. Als iemand onder u denkt dat hij godsdienstig is, en hij zijn tong niet in toom houdt, maar zijn hart misleidt, dan is zijn godsdienst zinloos.

Had Thomas a Kempis dit in zijn gedachten toen hij het bovenstaande schreef? Hoe ligt het bij mij? Denk ik godsdienstig te zijn, maar misleid ik mijn hart? Dan is alles wat ik doe nutteloos... En hoe is dit voor jou? 


Gebed:
Heer! Geef mij dien inwendigen geest, dien geest van overweging en ingetogenheid, die mij aandachtig maakt op de inzichten, welke Gij wegens mijne ziel hebt, en mij aan Uwe genaden getrouw doet worden. Maak dat het eerbiedig aandenken aan Uwe tegenwoordigheid de gedurige bezigheid van mijnen geest zij; maar een aandenken dat alles regelt, en eene bezigheid voor welke alles in mijn hart wijkt; en dat Uwe tegenwoordigheid in mij het vervolg van Uw leven en de vertroosting van mijne ziel zij. O mijn God! Het verdriet mij als banneling buiten Uwe tegenwoordigheid te leven en zoo weinig op het aanzien Uwer grootheid getroffen te worden, dat ik niets onderneem om daaraan te behagen. Wat kan ik in den Hemel en op de aarde aantreffen, hetgeen bij U kan vergeleken worden? Gij zijt de God mijns harten, maar geef dat het onder Uwe oogen leve, en dat het altijd in Uwe tegenwoordigheid zijnde, niet hake dan naar het geluk van U in dit leven te behagen, opdat Gij in der eeuwigheid zijn aandeel moogt wezen. Amen.
In het bovenstaande gebed spreekt ook mijn verlangen door, dat Gods Heilige Geest mij zal leiden door Gods geschreven Woord. Opdat ik zal doen wat Hem waardig is. Opnieuw komt die voorbede uit Kolossenzen 1 weer bij mij naar boven. Lang geleden mee gekregen bij een lezing en het heeft veel indruk op mij gemaakt:
Kolossenzen 1:
9 Daarom houden ook wij niet op, vanaf de dag dat wij het gehoord hebben, voor u te bidden en te smeken dat u vervuld mag worden met de kennis van Zijn wil, in alle wijsheid en geestelijk inzicht,
10. zodat u wandelt op een wijze de Heere waardig, Hem in alles behaagt, in elk goed werk vrucht draagt en groeit in de kennis van God,
11. terwijl u met alle kracht bekrachtigd wordt, overeenkomstig de sterkte van Zijn heerlijkheid, om met blijdschap in alles te volharden en geduld te oefenen.
12. Daarbij danken wij de Vader, Die ons bekwaam heeft gemaakt om deel te hebben aan de erfenis van de heiligen in het licht.
13. Hij heeft ons getrokken uit de macht van de duisternis en overgezet in het Koninkrijk van de Zoon van Zijn liefde.
14. In Hem hebben wij de verlossing, door Zijn bloed, namelijk de vergeving van de zonden. 
  

Gedachtzame vragen tot bedachtzame antwoorden:
  1. Hoe snel ben jij met jouw tong? Ben jij beter in luisteren of spreken?
  2.  Er staat veel meer over geschreven in de Bijbel. Denk aan de hierboven genoemde Psalm 141Jakobus 1 en tevens:
    Psalm 12:7 De woorden van de HEERE zijn reine woorden, als zilver gelouterd in een aarden smeltkroes, gezuiverd zevenmaal.
    Spreuken 10:11 De mond van de rechtvaardige is een bron van leven, maar geweld overdekt de mond van de goddelozen.
    21. De lippen van de rechtvaardige voeden velen, maar de dwazen sterven door gebrek aan verstand.
    Prediker 3:7b: een tijd om te zwijgen en een tijd om te spreken;
    Misschien kan je de hele hoofdstukken waar deze teksten zijn eens doorlezen? Dan heb je meer context! Zelf merk ik dat ik in de praktijk van het leven Gods hulp hierbij nodig heb. De woorden zijn soms zo snel uit mijn mond of vingers(typen) gefloept...
  3. Denk ik dat ik godsdienstig ben? En jij? Heel eerlijk? Wanneer ik deze blogs schrijf, zonder Zijn hart en Geest erin? Dan kan ik beter zwijgen...
  4. Hoe waakzaam ben ik? En jij? Ik heb er wat Bijbelteksten bij gezocht, om mezelf handvatten te geven hoe ik die waakzaamheid vorm kan geven... Wellicht jij ook?
    Mattheüs 24:42 Wees dan waakzaam, want u weet niet op welk moment uw Heere komen zal. 43. Maar weet dit, dat als de heer des huizes geweten had in welke nachtwake de dief komen zou, hij waakzaam geweest zou zijn, en niet in zijn huis zou hebben laten inbreken.
    1 Korinthe 16:13 Wees waakzaam, sta vast in het geloof, wees manmoedig, wees sterk.
    Kolossenzen 4:2 Houd sterk aan in het gebed, en wees daarin waakzaam met dankzegging.
    1 Thessalonicenzen 5:6 Laten wij dan niet, evenals de anderen, slapen, maar laten wij waakzaam en nuchter zijn.
    1 Petrus 5:8 Wees nuchter en waakzaam; want uw tegenpartij, de duivel, gaat rond als een brullende leeuw, op zoek naar wie hij zou kunnen verslinden.
    Openbaring 3:2 en 3: Wees waakzaam en versterk het overige dat dreigt te sterven, want Ik heb uw werken niet vol bevonden voor God. 3 Bedenk dan hoe u het hebt ontvangen en gehoord, en houd het vast en bekeer u. Als u dan niet waakzaam bent, zal Ik bij u komen als een dief en u zult beslist niet weten op welk uur Ik bij u zal komen.
    Openbaring 16:15 Zie, Ik kom als een dief. Zalig hij die waakzaam is en op zijn kleren acht geeft, zodat hij niet naakt zal rondlopen en men zijn schaamte niet zal zien.
    Efeze 6 vanaf vers 10 en hier vers 18terwijl u bij elke gelegenheid met alle gebed en smeking bidt in de Geest en daarin waakzaam bent met alle volharding en smeking voor alle heiligen. 
    Heb ik de geestelijke wapenrusting al aangetrokken, waarvan in Efeze 6 gesproken wordt? En jij ?
  5. Wat valt jou op bij deze Bijbelteksten? Voor mezelf schreef ik  kernwoorden op en zal enkele noemen: Volharding in het geloof, noodzaak tot dagelijkse bekering... Jij mag de lijst voor jezelf verder aanvullen. Wil je jouw kernwoorden met mij delen? Ik ben benieuwd of we overeenkomsten hebben. Maar nog meer naar kernwoorden die ik zelf nog niet bedacht had!





* Sterke aantrekkingskracht

10) Over het vluchten van overtollige woorden

1. Schuw het gewoel der menschen, zooveel gij kunt: want het verhandelen van wereldsche gebeurtenissen is schadelijk, dan zelfs wanneer het ...

Meest gelezen